Po trzech zastrzykach nanoczątek u myszy doszło do odwrócenia skutków choroby Alzheimera

9 października 2025, 08:46

Zaledwie trzy zastrzyki z nanocząstek wystarczyły, by u myszy z chorobą Alzheimera doszło do zaskakującej pozytywnej poprawy. Naukowcy z Uniwersytetu w Syczuanie, Katalońskiego Instytutu Bioinżynierii (IBEC) i University College London zastosowali podejście polegające na wzięciu na cel naczyń krwionośnych, a nie neuronów czy innych komórek mózgu. Ze szczegółami ich badań można zapoznać się na łamach Signal Transduction and Targeted Therapy.



Zmarła Jane Goodall, uczona, która pokazała nam właściwe miejsce w świecie zwierząt

2 października 2025, 11:59

Czternastego lipca 1960 roku Jane Goodall wysiadła z łodzi u wybrzeży Jeziora Tanganika w Tanzanii, w miejscu, gdzie obecnie znajduje się Park Narodowy Gombe. Tego dnia 26-letnia była kelnerka i sekretarka rozpoczęła niezwykłą podróż, która zrewolucjonizowała naukę, nasze rozumienie zwierząt i własnego miejsca w świecie przyrody.


Użycie domowych magazynów energii jako zasilania awaryjnego podczas przerw w dostawie prądu: Wszystko, co musisz wiedzieć

30 września 2025, 16:34

Przerwy w dostawie prądu to coś więcej niż tylko niedogodność — mogą zakłócić pracę, zagrozić bezpieczeństwu żywności, wpłynąć na działanie urządzeń medycznych, a nawet stwarzać ryzyko dla bezpieczeństwa domowego. Wyobraź sobie próbę pracy zdalnej, gdy przestaje działać internet, albo utratę leków wymagających chłodzenia podczas blackout’u.


Świetnie zachowany dolmen sprzed 5000 lat odkryty w Andaluzji

29 września 2025, 07:23

Podczas czwartego sezonu badawczego prowadzonego na stanowisku La Lentejuela w pobliżu miejscowości Teba w Andaluzji, archeolodzy z Uniwersytetu w Kadyksie (Universidad de Cádiz) odkryli dolmen sprzed co najmniej 5000 lat. Zabytek o długości 13 metrów zachował się w świetnym stanie, dzięki czemu będziemy mogli lepiej poznać zwyczaje pogrzebowe oraz sieci handlowe istniejące w III tysiącleciu przed Chrystusem na południu Półwyspu Iberyjskiego.


Najstarszy warsztat wytwarzający ozdoby z muszli. Pracował tam neandertalczyk czy H. sapiens?

24 września 2025, 10:18

Między 55 000 a 42 000 lat temu w Europie zachodziły ważne zmiany – wymierający neandertalczycy byli zastępowani przez H. sapiens. W tym czasie na terenie południowo-zachodniej Francji i północnej Hiszpanii rozwija się kultura szatelperońska. W środowisku naukowym trwają spory o to, kto ją stworzył. Według większości naukowców jej twórcami byli neandertalczycy, ale rozwinęła się pod wpływem oddziaływania naszego gatunku. Na stanowisku La Roche-à-Pierrot znaleziono najstarszy w Europie warsztat, w którym wytwarzano ozdoby z muszli. Działał on przed co najmniej 42 000 laty, a odkrywcy wiążą go z kulturą szatelperońską.


Potwierdzono twierdzenie Hawkinga o powierzchni czarnych dziur. Polacy wśród odkrywców

12 września 2025, 09:14

Przed 10 laty 14 września 2015 roku interferometr LIGO zarejestrował pierwsze fale grawitacyjne wykryte przez człowieka (o ich odkryciu poinformowano 11 lutego 2016 roku). Ludzkość zyskała 3. sposób badania kosmosu, po falach elektromagnetycznych i promieniowaniu kosmicznym. Tym razem zaobserwowaliśmy zaginanie czasoprzestrzeni. Obecnie LIGO rutynowo wykrywa fale grawitacyjne. We współpracy z Virgo (Włochy) i KAGRA (Japonia) tworzy sieć LVK, która średnio co trzy dni rejestruje fale pochodzące z połączenia czarnych dziur. Teraz naukowcy z LVK zdobyli drugi w historii, i jednocześnie najdokładniejszy, dowód obserwacyjny, na prawdziwość teorii o powierzchni czarnych dziur Stephena Hawkinga.


A jednak migracja? Dane genetyczne wskazują, że Słowianie przybyli na ziemie polskie w VI w.

4 września 2025, 10:07

Od VI wieku w źródłach pisanych zaczynają pojawiać się informacje o Słowianach zasiedlających ziemie od Łaby po Wołgę i od Bałtyku po Bałkany. Badania archeologiczne pokazują, że w tym czasie doszło do zmiany kultury materialnej. Proces ten jest słabo udokumentowany i zbadany, zarówno z powodu niejednoznaczności źródeł, braku zapisków pozostawionych przez samych Słowian, kwestii ideologicznych, jak i z powodu niewielkiej ilości materiału archeologicznego. Dlatego wśród specjalistów trwają spory, czy była to masowa migracja, podbój dokonany przez wojowników czy stopniowa slawizacja wcześniej istniejącej populacji.


Dane pod kontrolą: jak skutecznie zapobiegać ich utracie w cyfrowym świecie?

29 sierpnia 2025, 17:43

Jeden niepozorny błąd - źle wpisany adres e-mail, przypadkowo udostępniony plik w chmurze czy dokument pozostawiony w biurowej drukarce - może kosztować firmę naprawdę wiele. W dzisiejszym świecie dane to jeden z najcenniejszych zasobów, a ich ochrona staje się równie ważna jak zabezpieczenie pieniędzy czy sprzętu. Co istotne, zagrożenia nie zawsze przychodzą z zewnątrz - często wynikają z codziennej, rutynowej komunikacji. Dlatego zapobieganie utracie firmowych danych to temat, którego nie można odkładać na później. Jak robić to skutecznie? Odpowiadamy.


Średnia spodziewana długość życia rośnie znacznie wolniej niż 100 lat temu

29 sierpnia 2025, 08:34

Jeśli trend dla obecnych pokoleń byłby taki, jak w pierwszej połowie XX wieku, to osoba urodzona w latach 80. mogłaby spodziewać się, że dożyje 100 lat, mówi José Andrade z Instytutu Badań nad Demografią im. Maxa Plancka. W pierwszej połowie XX wieku wzrost spodziewanej długości życia był imponujący. Dla osoby urodzonej w 1900 roku było to 62 lata, dla urodzonej w roku 1938 – 80 lat.


Politechnika Wrocławska koordynuje prace nad grawitacyjnym przechowywaniem energii z OZE

25 sierpnia 2025, 10:07

Politechnika Wrocławska koordynuje prace nad wykorzystującą siłę grawitacji nowatorską metodą przechowywania energii. Współfinansowany przez Unię Europejską projekt „GrEnMine – Gravitational Energy storage in the post-Mine areas” ma za zadanie wspierać system elektroenergetyczny korzystający z odnawialnych źródeł energii. Demonstracyjna instalacja powstanie zaś w Kopalni Węgla Brunatnego Turów. Zespół z Wrocławia, na czele którego stoi profesor Przemysław Moczko, otrzymał milion euro na opracowanie koncepcji, obliczenia, symulacje i stworzenie systemu RM-GES (Rail-Mounted Gravitational Energy Storage).


Zostań Patronem

Od 2006 roku popularyzujemy naukę. Chcemy się rozwijać i dostarczać naszym Czytelnikom jeszcze więcej atrakcyjnych treści wysokiej jakości. Dlatego postanowiliśmy poprosić o wsparcie. Zostań naszym Patronem i pomóż nam rozwijać KopalnięWiedzy.

Patronite

Patroni KopalniWiedzy